Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), yılın ilk Enflasyon Raporu kapsamında güncel konuları kapsamlı ve yüksek detayda değerlendirdi. “Kutu”yayınlanan.
“Kantitatif Sıkılaştırma Adımları Üzerine Bir Değerlendirme”Kutu 1.1’de TCMB’nin, enflasyondaki düşüşün bir an önce sağlanması, enflasyon beklentilerinin sabitlenmesi ve fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması amacıyla 2023 yılının ikinci yarısından itibaren mali sıkılaştırma sürecine başladığı hatırlatılıyor.
Analizde, fiyat istikrarının kalıcı olarak tesis edilebilmesi için gereken mali sıkılık düzeyi için TL likidite gelişmelerinin yakından takip edildiği ve mali transferin niceliksel sıkılaştırma kararlarıyla güçlendirildiği, TCMB’nin son dönemde attığı likidite adımlarının ise yakın zamanda takip edildiği belirtildi. Son dönemde parasal aktarım mekanizmasının etkinliğinin artırılması hedeflenmiştir.
Analizde, Döviz Korumalı Mevduat kur farkı ödemeleri ve TL karşılığı döviz işlemleri nedeniyle 2023 yılının ikinci yarısından itibaren bazı dönemlerde sistemde TL likidite fazlası oluştuğu ve TCMB’nin net likidite haline geldiği belirtildi. Açık Piyasa İşlemlerinde borçlu. Şu bilgiler verildi:
“TCMB’nin piyasada oluşabilecek likiditeyi sterilize etmeye yönelik birçok politika aracı bulunmaktadır. Fiilen oluşan likidite fazlası, finansal transfer mekanizmasının etkinliğini artırmak amacıyla çeşitli araçlarla sterilize edilmiştir. Bu kapsamda zorunlu karşılık oranı da artmaktadır. Temmuz, Eylül ve Kasım 2023’teki niceliksel sıkılaştırmanın kapsamı sistemden kaldırılacak. Toplamda 1 trilyon lira kısırlaştırıldı. 2023 Temmuz ayı ortasında artış öncesinde 926 milyar lira olan sistemin fon ihtiyacı Zorunlu karşılık oranları 21 Aralık 2023 itibarıyla 1.269 trilyon liraya ulaştı.
Zorunlu karşılıklara ilişkin niceliksel sıkılaştırma adımlarının ardından TCMB, 21 Aralık 2023 tarihinde yaptığı duyurunun ardından nakit transfer sisteminin güçlendirilmesi amacıyla kullanılan sterilizasyon araçlarının çeşitliliğini artırarak TL depo alım ihaleleri düzenlemeye başlamıştır. TCMB, 30 Ocak 2024 tarihli duyurusunun ardından zorunlu karşılık uygulamasına ilişkin düzenlemelerle parasal sıkılaştırma sürecini sürdürdü. “Kur korumalı hesaplar için zorunlu karşılık oranlarının düşürülmesi, döviz hesapları için ise TL cinsinden ilave zorunlu karşılık oranının artırılması şeklinde yapılan uygulama değişikliğinin net etkisi 125,8 milyar liralık sıkılaşma yönünde oldu. “
TL DEPO ALIM İHALELERİ
Analizde, TCMB’nin 22 Aralık 2023 tarihi itibarıyla gecelik vade dışında 1 ve 2 haftalık TL depo alım ihaleleri düzenleyerek sistemdeki fazla likiditeyi sterilize ettiği ve bu tarihten itibaren sistemdeki süreksiz fazla likiditenin azaldığı görüldü. bu tarihte depo ihaleleri yoluyla çekilen tutar da %25’e düşmüştür. Ocak 2024 itibarıyla 32 milyar liraya ulaştığı bildirildi.
Fazla likiditenin TL depo alım ihaleleri yoluyla çekilmesinin gecelik sterilizasyon fiyatının kademeli olarak düşmesine neden olduğu bildirilen analizde, gösterge niteliğinde gecelik repo faiz oranlarının oluşturulduğu BIST Repo-Ters Repo Pazarı’nın gecelik vadeli işlem hacimleri makul seviyelerde kaldı. TCMB’nin gecelik sterilizasyon miktarının makul seviyelere inmesiyle bu seviyeler yükseldi. Bu sayede para piyasalarının aktif işleyişinin desteklendiği belirtildi.
Analizde, depo alım ihalelerindeki yüksek ortalama faiz oranlarının TCMB politika faizine yakın seviyelerde olduğu kaydedildi. “Açık Piyasa İşlemleri aracılığıyla yapılan gecelik sterilizasyon tutarının makul seviyelere indirilmesi, BIST repo piyasası işlem hacimlerine olumlu yansıdığı gibi, TCMB’nin para politikası duruşunun gecelik faiz oranlarına aktarılmasında da iyileşme sağladı. Depo ihaleleri gerçekleştirildi. “Likidite fazlasının ileriye doğru çekilmesi sonucunda BIST Repo-Ters Repo Piyasası gecelik repo faiz oranları TCMB politika faizine yakın kaldı.” ifadesine yer verildi.
TCMB, ana bağlantı aracı olan Enflasyon Raporu’nu her yıl önceden açıklanan takvim çerçevesinde 3 ayda bir yayımlamaktadır. Enflasyon Raporu’nda TCMB’nin orta vadeli tahminleri ve enflasyon tahminlerinin yanı sıra genel makroekonomik gelişmeler kapsamlı bir şekilde ele alınmakta ve enflasyonu etkileyen faktörlere ilişkin genel bir değerlendirme yapılmaktadır. Enflasyon Raporu’nda güncel konuları inceleyen kapsamlı analizlerin yer aldığı “kutu”lar da yer alıyor.
